I. Thông tin từ cuốn Đại Phật sử 6B

1.  KŒ£AVA£IYA The Rich Man

A brief account of KǎÄavaÄiya, the Rich Man, is found in Commentary on the UparipaÓÓǎsa which is reproduced here.

During the time of Buddha Gotama, there lived in Rǎjagaha a poor man by the name of KǎÄavaÄiya. One day, his wife had cooked a meal of sour gruel mixed with some edible leaves, (for rice was not within their means). On that day, the Venerable Mahǎ Kassapa, rising from dwelling in the attainment of Cessation, reviewed the world, contemplating on whom he should bring his blessing. He saw KǎÄavaÄiya in his supernormal vision and went to his door for alms-food.

KǎÄavaÄiya’s wife took the alms-bowl of Venerable Mahǎ Kassapa and emptied her cooking pot into it. She offered her poor meal of sour gruel mixed with edible leaves to the Venerable, without keeping back anything for themselves – an offering at one’s own sacrifice (niravasesa dǎna). The Venerable Mahǎ Kassapa went back to the monastery and offered the gruel to the Buddha. The Buddha accepted just a portion of it, with which to satisfy himself and gave the remainder to the five hundred bhikkhus who had enough to eat for that meal. KǎÄavaÄiya happened to be at the Buddha’s monastery to beg for the gruel.

The Venerable Mahǎ Kassapa asked the Buddha as to the benefit that would result to KǎÄavaÄiya on account of the brave deed of sacrificing the food completely. And the Buddha said: ‚Seven days hence KǎÄavaÄiya will get the white umbrella of the Treasurer’s office, i.e. he will be made a Royal Treasurer by the King.‛ KǎÄavaÄiya heard these words of the Buddha and hastened home to tell his wife about it.

At that time, King Bimbisǎra was on his inspection round and he saw a criminal tied on a stake outside the city. The man impudently said to the King in a loud voice: ‚Great King, I would request that a meal, which was prepared for Your Majesty, be sent to me.‛ The King replied: ‚Ah, yes, I would.‛ When dinner was being brought to to the King, he remembered his promise to the criminal on the stake and ordered the officials concerned to find someone who would send his dinner to the criminal on the stake outside the city.

The outside of the city of Rǎjagaha was infested with demons so that very few people dared to go out of the city by night. The officials went around the city announcing that a thousand ticals would be awarded on the spot to anyone who would take the King’s meal to a criminal on the stake outside the city. No one came out at the first round of announcement (with the beating of the gong); and the second round also was fruitless. But at the third round, KǎÄavaÄiya’s wife accepted the offer of a thousand ticals.

She was brought before the King as the person undertaking the King’s mission. She disguised herself as a man and wielded five kinds of weapons. As she fearlessly went out of the city carrying the King’s meal, she was accosted by the Dīghatǎla, guardian spirit of a palm tree who said: ‚Stop there, stop! You are now my food.‛ But KǎÄavaÄiya’s wife was not afraid and said: ‚I am not your food. I am the King’s messenger.‛

‚Where are you going?‛

‚I am going to the criminal on the stake.‛

‚Could you convey a message for me?‛

‚Yes, I could.‛

‚If so, cry aloud all along your way this message: ‘KǎÄī, daughter of SumaÓa, the chief of celestial devas, wife of Dīghatǎla, has given birth to a son!’ There are seven pots full of gold at the root of this Palmyra tree. Take them as your fee.‛

The brave woman went her way crying aloud the message: ‚Kǎlī, daughter of SumaÓa, the chief of celestial devas, wife of Dīghatǎla, has given birth to a son!‛ SumaÓa, the chief of celestial devas heard her cry while presiding over a meeting of celestial devas and said to his assistants: ‚There is a human being bringing happy tiding. Bring him here.‛ And so she was brought before Sumana who thanked her and said: ‚There are pots full of gold underneath the shade (at noon) of the big tree. I give them all to you.‛

She went to the criminal on the stake, who had to be fed with her hand. After taking his meal, when his mouth was wiped clean by the woman, he felt the feminine touch and bit her knotted hair so as not to let her go. The woman being courageous, had presence of mind, she cut the hair-knot with her sword and freed herself.

She reported to the King that she had fulfilled her task. ‚What proof can you show that you have actually fed that man?‛ asked the King. ‚My hair-knot in the mouth of that villain should be sufficient proof. But I have further proof too,‛ replied KǎÄavaÄiya’s wife and related her meeting with Dīghatǎla and SumaÓa. The King ordered the pots of gold described by her to be dug up. All were found. KǎÄavaÄiya couple became very rich at once.

‚Is there anyone as wealthy as KǎÄavaÄiya?‛ inquired the King. The ministers said: ‚There is none, great King.‛ So the King appointed him as Treasurer of Sǎvatthi and gave him all the paraphernalia, seal and title of office.

4. KŒ £ AVA £ IYA Người giàu
   Một bản tường trình ngắn gọn về KǎÄavaÄiya, Người giàu có, được tìm thấy trong Bình luận về UparipaÓÓǎsa được tái bản tại đây.
   Trong thời Đức Phật Gotama, ở Rǎjagaha có một người nghèo tên là KǎÄavaÄiya. Một hôm, vợ ông nấu một bữa cơm chua trộn với một số loại lá cây ăn được, (vì gạo không vừa với khả năng của họ). Vào ngày hôm đó, Đại đức Mahǎ Kassapa, đang ở trong sự thành tựu Diệt đế, đã xem xét lại thế giới và suy nghĩ xem mình nên mang lại phước lành cho ai. Anh ta nhìn thấy KǎÄavaÄiya trong linh ảnh siêu thường của mình và đi đến cửa nhà anh ta để khất thực.
   Vợ của KǎÄavaÄiya lấy chiếc bát khất thực của Đại đức Mahǎ Kassapa và đổ hết nồi nấu của mình vào đó. Cô đã dâng bữa ăn nghèo nàn gồm rượu chua trộn với lá cây ăn được cho Hòa thượng, mà không giữ lại bất cứ thứ gì cho bản thân – một lễ vật hiến tế của chính mình (niravasesa dǎna). Hòa thượng Mahǎ Kassapa quay trở lại tu viện và dâng sớ lên Đức Phật. Đức Phật chỉ nhận một phần trong số đó để tự thỏa mãn và ban phần còn lại cho năm trăm vị tỳ khưu đủ ăn cho bữa ăn đó. KǎÄavaÄiya tình cờ đến tu viện của Đức Phật để khất thực.
   Đại đức Mahǎ Kassapa đã thỉnh cầu Đức Phật về lợi ích mà KǎÄavaÄiya mang lại cho ngài về hành động dũng cảm hy sinh hoàn toàn thức ăn. Và Đức Phật nói: ‚Bảy ngày nữa KǎÄavaÄiya sẽ lấy được chiếc ô trắng ở văn phòng Thủ quỹ, tức là sẽ được Vua phong làm Thủ quỹ Hoàng gia.
   Vào lúc đó, Vua Bimbisǎra đang đi thị sát và ông nhìn thấy một tên tội phạm bị trói trên một chiếc cọc bên ngoài thành phố. Người đàn ông nói lớn với Đức vua: ‚Đại vương, tôi xin gửi đến cho tôi một bữa ăn đã chuẩn bị cho Bệ hạ.‛ Nhà vua trả lời: ‚À, vâng, tôi sẽ làm.‛ Khi Bữa tối đang được mang đến cho Nhà vua, ông nhớ lại lời hứa của mình với tên tội phạm trên giáo khu và ra lệnh cho các quan chức liên quan tìm người sẽ gửi bữa tối của mình cho tên tội phạm trên giáo khu bên ngoài thành phố.
   Bên ngoài thành phố Rǎjagaha tràn ngập ma quỷ nên rất ít người dám ra khỏi thành phố vào ban đêm. Các quan chức đi khắp thành phố thông báo rằng một nghìn ticals sẽ được trao ngay tại chỗ cho bất kỳ ai đưa bữa ăn của Nhà vua cho một tên tội phạm trên giáo khu bên ngoài thành phố. Không có ai ra sân ngay vòng báo danh đầu tiên (có đánh chiêng); và vòng thứ hai cũng không có kết quả. Nhưng đến vòng thứ ba, vợ của KǎÄavaÄiya chấp nhận lời đề nghị một nghìn chiếc cốc.
   Cô được đưa đến trước mặt Đức vua với tư cách là người đảm nhận sứ mệnh của Đức vua. Cô cải trang thành nam giới và sử dụng năm loại vũ khí. Khi cô sợ hãi đi ra khỏi thành phố mang theo bữa ăn của Nhà vua, cô được Dīghatǎla, thần hộ mệnh của một cây cọ, nói: ‚Dừng lại, dừng lại! Bây giờ bạn là thức ăn của tôi. ”Nhưng vợ của KǎÄavaÄiya không sợ và nói:‚ Tôi không phải là thức ăn của bạn. Tôi là sứ giả của Nhà vua. ‛
   ,Bạn đi đâu?’
   ‚Tôi sắp xử tội phạm.‛

‚Bạn có thể truyền tải thông điệp cho tôi không?‛
,Vâng, tôi có thể.’
‚Nếu vậy, hãy khóc thật to trong suốt quãng đường của bạn thông điệp này: ‘KǎÄī, con gái của SumaÓa, trưởng của chư thiên, vợ của Dīghatǎla, đã sinh được một đứa con trai!’ Có bảy cái chậu đầy vàng ở gốc cây này Cây Palmyra. Hãy coi chúng như một khoản phí của bạn. ‛
Người phụ nữ dũng cảm vừa đi vừa khóc to thông báo: ‚Kǎlī, con gái của SumaÓa, trưởng thiên thần, vợ của Dīghatǎla, đã sinh được một cậu con trai!‛ SumaÓa, trưởng thiên thần nghe thấy tiếng khóc của cô khi đang chủ trì một cuộc họp của các vị thần thiên nữ và nói với các phụ tá của mình: ‚Có một con người mang lại hạnh phúc. Hãy mang anh ấy đến đây. ”Và thế là cô ấy được đưa đến trước Sumana, người cảm ơn cô ấy và nói:‚ Có những chậu đầy vàng bên dưới bóng râm (vào buổi trưa) của cái cây lớn. Tôi trao tất cả chúng cho bạn. ‛
Cô đến gặp tên tội phạm trên cọc, kẻ phải được cho ăn bằng tay của cô. Sau khi dùng bữa, khi miệng anh được người phụ nữ lau sạch, anh cảm nhận được sự động chạm của nữ giới và cắn chặt mái tóc thắt nút của cô để không buông cô ra. Người phụ nữ can đảm, có trí óc hiện diện, cô ấy đã cắt sợi tóc bằng thanh kiếm của mình và tự giải thoát cho mình.
Cô báo cáo với Nhà vua rằng cô đã hoàn thành nhiệm vụ của mình. ‚Bằng chứng nào bạn có thể cho thấy rằng bạn đã thực sự cho người đàn ông đó ăn?” Nhà vua hỏi. ‚Cái túm tóc của tôi trong miệng kẻ ác đó là bằng chứng đầy đủ. Nhưng tôi cũng có thêm bằng chứng nữa, ‛vợ của KǎÄavaÄiya trả lời và kể lại cuộc gặp của cô ấy với Dīghatǎla và SumaÓa. Nhà vua ra lệnh đào lên những chiếc bình bằng vàng do cô mô tả. Tất cả đã được tìm thấy. Vợ chồng KǎÄavaÄiya trở nên rất giàu có cùng một lúc.
‚Có ai giàu có như KǎÄavaÄiya không?‛ Hỏi Đức vua. Các quan đại thần nói: ‚Không có ai cả, thưa Đức vua.