Giới thiệu Tăng chi bộ kinh

Bình Anson

Tham khảo

1. Thích Minh Châu (1993). Kinh Tăng chi bộ. Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, Sài Gòn, Việt Nam.
2. Thích Thanh Từ & Thích Thiện Siêu (1997). Kinh Tăng nhất A-hàm. Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, Sài Gòn, Việt Nam.
3. Thích Tuệ Sỹ (2011). Tăng nhất A-hàm. Nxb Phương Đông, Sài Gòn, Việt Nam.
    
4. Bhikkhu Bodhi (2012). The Numerical Discourses of the Buddha. Wisdom Publication, Boston, USA.
5. U Ko Lay (1991). Guide to Tipitaka. Siri Jayanta Buddhist Temple, Kuala Lumpur, Malaysia.  

* * *

Kinh Anguttara Nikàya, dịch là Kinh Tăng Chi Bộ, là bộ thứ tư trong năm bộ kinh tạng Pali: Dìgha Nikàya (Kinh Trường Bộ), Majjhima Nikàya (Kinh Trung Bộ), Samyutta Nikàya (Kinh Tương Ưng Bộ), Anguttara Nikàya (Kinh Tăng Chi Bộ), và Khuddaka Nikàya (Kinh Tiểu Bộ).

Bộ kinh nầy được Hòa thượng Thích Minh Châu dịch từ tạng Pali sang Việt ngữ năm 1976-1977, và được Viện Phật Học Vạn Hạnh, Sài Gòn, ấn hành năm 1980-1981. Trong chương trình phiên dịch và ấn hành Ðại tạng kinh Việt Nam, bộ kinh được hiệu đính thành 4 tập và tái bản năm 1996, qua số thứ tự 21, 22, 23, và 24.

Kinh Tăng Chi Bộ là một bộ kinh được sắp theo pháp số, từ một pháp đến mười một pháp, phân thành 11 chương (nipàtas). Mỗi chương lại chia thành nhiều phẩm (vaggas). Chương Một Pháp (Ekaka Nipàta) gồm các kinh đề cập đến một pháp. Chương Hai Pháp (Duka Nipàta) gồm các kinh có liên quan đến hai pháp, v.v... và tuần tự như thế đến Chương Mười Một Pháp (Ekàdasaka Nipata) gồm các kinh có đề cập đến 11 pháp. Tổng cộng số kinh được ghi nhận là 3,872 bài kinh, nhưng con số này không thống nhất vì số kinh phân biệt không được rõ ràng, và có học giả tính theo số đoạn, tổng cộng là 8,122.

Kinh Tăng Chi Bộ của tạng Pali có bộ chữ Hán tương đương là Kinh Tăng Nhất A-hàm (Ekottara-Agama) do ngài Tăng-già Ðề-bà (Sanghadeva) dịch từ bộ chữ Sanskrit năm 397 TL, trong đời nhà Tiền Tần, và đã được quí ngài Hòa thượng Thích Thiện Siêu và Thích Thanh Từ dịch sang Việt văn (Ðại tạng kinh Việt Nam, số 25, 26, 27). Một bản Việt dịch khác của Thầy Tuệ Sỹ cũng đã được phát hành vào năm 2011.

Theo ngài Tỳ khưu Bodhi:

1) DN là những bài kinh nhằm giới thiệu và quảng bá giáo pháp đến thành phần ngoại đạo, những người chưa theo đạo Phật, để cải hóa họ.

2) MN gồm những bài kinh nhắm đến hàng Phật tử (hàng xuất gia, và đôi khi, hàng tại gia) để tán dương Đức Phật và đưa các vị tu sĩ vào tăng đoàn và tu học.

3) SN gồm các bài kinh ngắn gọn, nhắm đến 2 thành phần tu sĩ Phật giáo: (1) các vị giỏi giáo thuyết để giúp các vị nầy thông đạt thâm sâu về giáo thuyết hầu có thể giảng giải rõ ràng cho người khác, nhất là các điểm quan trọng và vi tế như duyên sinh, năm uẩn, sáu xứ, các yếu tố của con đường Bát chánh, và Tứ diệu đế; (2) các vị đã thuần thục cơ bán các pháp hành thiền, và sẵn sàng tiến xa hơn để thực chứng chân lý.

Vì thế, có 1 sự liên hệ khá chặt chẽ giữa SN và các phát triển A-tỳ-đàm ở giai đoạn sau. Trong bộ Phân tích (Vibhanga) của Abhidhamma Pitaka (Tạng A-tỳ-đàm, Vi diệu pháp), ta thấy 12 chương đầu tiên (uẩn, giới, xứ, v.v.) có liên hệ rất gần với các Tương ưng của SN.

4) AN gồm các bài kinh ngắn có tính thực tiễn hơn, sắp xếp theo pháp số, về nhiều vấn đề để giảng giải cho hàng tu sĩ trong đời sống tăng chúng, và rất nhiều bài kinh dành cho hàng cư sĩ áp dụng để giáo pháp trong đời sống hằng ngày.

Qui ước trích dẫn

1) Pali Text Society (Hội Văn điển Pali): AN l yy

AN: Anguttara Nikaya; l: số tập; yy: số trang trong bản in Pali

2) Access to Insight (ATI) website, Bhikkhu Bodhi: AN xx.yy

AN: Anguttara Nikaya; xx: số Chương (từ 1 đến 11); yy: số bài kinh trong Chương đó đó

Thí dụ: Kinh Kalama, có số là:

• AN i 188 theo PTS: Tăng chi bộ, tập I, trang 188
• AN 3.65 theo ATI & Bhikkhu Bodhi: Tăng chi bộ, Chương 3 (3 pháp), bài kinh số 65