Siddhattha học văn

Từ thuở nhỏ Siddhattha đã tỏ ra thông minh xuất chúng. Trong mọi môn học, từ văn chương đến võ thuật ... ngài chỉ cần học một thời gian ngắn là hết sở học của thầy.

Năm lên 7 tuổi, vua cho mời vị giáo sư nổi tiếng tên Visavamitra (Tỳ Xa Bà Mật Đa La) vào cung dạy Siddhattha và các vương tử về Phạn văn (Sanskrit) và kinh Vệ Đà (Veda). Vừa mới gặp thầy bữa đầu Siddhattha hỏi :

–Thưa thầy, tôi rất mừng hôm nay được thầy tới đây dạy bảo, tôi muốn học những sách về Phạn văn và Veda. Những bộ đó có 64 loại (Bràhmana, Nighandu, Sokkharappabhedana, Itihasa, Veyyakarana, Rigveda, Atharvaveda, ...)[6], vậy thầy định dạy về loại nào trước ?[7]

Giáo sư Visavamitra vốn là một người thông minh, tài trí, học rộng, nhưng khi nghe Siddhattha mới 7 tuổi hỏi như thế thì toát mồ hôi trán, vì chính ông cũng chưa biết hết 64 loại kinh sách mà Siddhattha vừa kể. Ông vội vàng quỳ xuống đọc bài thơ khen tặng như sau :

“ Giỏi thay! Hay thay! Chưa từng có!

“ Một người sáng suốt được như ngài.

“ Trí tuệ trong sáng vầng nhật nguyệt,

“ Thông hiểu các pháp của thế gian.

“ May mắn chúng tôi được gặp ngài

“ Qua dời gót ngọc tới học đường!

“ Những sách mà ngài vừa mới nói,

“ Quả là chúng tôi chưa từng thấy.

“ Dĩ nhiên ngài đã thông hiểu rồi!

“ Đáng làm đạo sư cho trời, người,

“ Chúng tôi đâu dám làm giáo học!

“ Cúi xin ngài sẽ chỉ bảo cho.[8]